Abdullah ibn Abbas, r.a., kao ravija
- Hanefijski mezheb
- Apr 21, 2021
- 7 min read
Abdullah ibn Abbas ibn Abdulmuttalib (619-687) je Poslanikov amidžić i jedan od najučenijih ashaba. Muhammed, a.s., je učio za njega dovu: Gospodaru moj, daj mu da razumije vjeru i poduči ga tumačenju. (Bilježe je Ahmed, Ibn Hibban i dr.)
Abdullah ibn Abbas, r.a., spada u mlađe ashabe. Prenosi više hiljada hadisa.[1] Tako je samo u kutubu-s-sitte (šest namjerodavnijih hadiskih zbirki) zabilježeno 1660 njegovih hadisa.
Pored brojnih hadisa koje prenosi od Muhammeda, a.s., h. Abdullah prenosi od najmanje 34 ashaba. To su:
1. njegov otac h. Abbas,
2. njegova mati h. Ummu-l-Fadl,
3. njegov brat h. Fadl ibn Abbas,
4. njegova tetka po majci i majka vjernika h. Mejmuna,
5. njegov tečić po majci h. Halid ibn el-Velid,
6. njegova amidžična h. Ummu Hani' bint Ebu Talib;
7. halifa h. Ebu Bekr,
8. halifa h. Omer,
9. halifa h. Osman,
10. halifa h. Alija,
11. Muaz ibn Džebel, r.a.,
12. Ebu Zerr, r.a.,
13. Ubejj ibn Ka'b, r.a.,
14. Zejd ibn Sabit, r.a.;
15. Usame ibn Zejd, r.a.,
16. Burejde ibn el-Husajb el-Eslemi, r.a.,
17. Temim ed-Dari, r.a.,
18. Husajn ibn Avf el-Has'ami, r.a.,
19. Haml ibn Malik ibn en-Nabiga el-Huzeli, r.a.,
20. Zuejb el-Huzai, r.a., otac Kabise ibn Zuejba,
21. Sa'd ibn Ubade, r.a.,
22. Es-Sa'b ibn Džusame, r.a.,
23. Abdurrahman ibn Avf, r.a.,
24. Ammar ibn Jasir, r.a.,
25. Muavija ibn Ebu Sufjan, r.a.,
26. Ebu Sufjan ibn Harb, r.a.,
27. Ebu Seid el-Hudri, r.a.,
28. Ebu Talha el-Ensari, r.a.,
29. Ebu Hurejre, r.a.,
30. majka vjernika Džuvejrijja bint el-Haris, r.a.,
31. majka vjernika Sevda bint Zem'a, r.a.,
32. majka vjernika Aiša, r.a.,
33. majka vjernika Ummu Selema, r.a.,
34. Esma bint Ebu Bekr, r.a., i dr.
Usto, Abdullah, r.a., prenosi israilijjate od tabiina Ka'ba el-Ahbara.
Od h. Abdullaha ibn Abbasa prenosi veći broj ashaba i tabiina. Njihov broj premašuje 200. Radi se o najmanje 10 ashaba i 186 tabiina:
a) Ashabi:
1. Enes ibn Malik, r.a.,
2. Ebu Seid el-Hudri, r.a.,
3. Abdullah ibn Omer, r.a.,
4. Ebu Tufejl Amir ibn Vasile el-Lejsi, r.a.,
5. El-Misver ibn Mahreme, r.a.;
6. Bedžale ibn Abde et-Temimi, r.a.,
7. Sa'lebe ibn el-Hakem el-Lejsi, r.a.,
8. Halid ibn el-Ledžladž el-Amiri, r.a.,
9. Ebu Rejhane Abdullah ibn Metar, r.a.,
10. Amr ibn Sufjan es-Sulemi, r.a., i dr.
b) Tabiini:
11. njegov sin h. Alija es-Sedždžad ibn Abdullah,
12. njegov sin h. Muhammed ibn Abdullah;
13. njegov bratić h. Abbas ibn Ubejdullah,
14. njegov bratić h. Abdullah ibn Ubejdullah,
15. njegov bratić h. Abdullah ibn Ma'bed;
16. njegov brat h. Kesir ibn Abbas;
17. njegov prabratić h. Ibrahim ibn Abdullah ibn Ma'bed;
18. njegovi tečić po majci Abdullah ibn Šeddad ibn el-Had,
19. njegov tečić po majci Jezid ibn el-Esamm;
20. njegov rođak h. Alija Zejnulabidin,
21. njegova rodica Fatima bint Husejn;
22. njegov štićenik Ikrime,
23. njegov štićenik Miksem,
24. njegov štićenik Kurejb,
25. njegov štićenik Zefif,
26. njegov štićenik Ebu Ma'bed Nafiz,
27. njegov štićenik Šu'be,
28. njegov štićenik Suhejb,
29. njegov štićenik Avsedže,
30. njegov štićenik Abdullah ibn Umejr;
31. Seid ibn Džubejr,
32. Mudžahid ibn Džebr,
33. Tavus ibn Kejsan,
34. Ata' ibn Ebu Rebah;
35. Erbide et-Temimi, pisac tefsira;
36. Erkam ibn Šurahbil el-Evdi,
37. Ishak ibn Abdullah ibn Kinane,
38. Ebu Umame Es'ad ibn Sehl ibn Hunejf,
39. Ismail ibn Abdurrahman es-Suddi,
40. Enes el-Basri, amidžić Esme bint Jezid el-Basrijje,
41. Ebu el-Dževza' Evs ibn Abdullah er-Rib'i,
42. Ebu Sabit Ejmen ibn Sabit,
43. Ebu Salih Bazam, štićenik Ummu Hani',
44. Ebu el-Velid Bereke el-Mudžaši'i,
45. Bekr ibn Abdullah el-Muzeni,
46. Ebu eš-Ša'sa' Džabir ibn Zejd,
47. Habib ibn Ebu Sabit,
48. Hadžer ibn Kajs el-Mederi,
49. Hasan el-Basri,
50. Seid el-Basri,
51. Hasan ibn Sa'd, štićenik h. Hasana,
52. Hasan el-Ureni,
53. Husajn ibn Džundub,
54. Husajn ibn Malik el-Bedželi,
55. Hittan ibn Hufaf el-Džermi,
56. El-Hakem ibn el-A'redž,
57. El-Hakem ibn Mina' el-Medeni,
58. Humejd ibn Abdurrahman ibn Avf,
59. Ebu Seleme ibn Abdurrahman ibn Avf,
60. Haneš ibn Abdullah es-San'ani,
61. Ebu Salih Zekvan es-Semman,
62. Ebu el-Alije Rufej' er-Rijahi,
63. Zurare ibn Evfa el-Hareši,
64. Ebu Jahja Zijad el-Mekki,
65. Salim ibn Ebu el-Dža'd,
66. Sa'd ibn Hišam ibn Amir el-Ensari,
67. Seid ibn el-Huvejris,
68. Seid ibn Amr ibn Seid ibn el-As,
69. Seid ibn Merdžane,
70. Seid ibn el-Musejjib,
71. Seid ibn Ebu Hind,
72. Ebu el-Habbab Seid ibn Jesar,
73. Sulejman ibn Jesar,
74. Ata' ibn Jesar,
75. Seid el-Kajsi,
76. Simak ibn el-Velid el-Hanefi,
77. Sinan ibn Seleme ibn el-Muhabbik,
78. Musa ibn Seleme ibn el-Muhabbik,
79. Šurahbil ibn Sa'd,
80. Šehr ibn Havšeb,
81. Salih ibn Nebhan, štićenik Tev'eme,
82. Es-Salt ibn Abdullah ibn Nevfel,
83. Ed-Dahhak ibn Muzahim,
84. Talha ibn Abdullah ibn Avf,
85. Talha ibn el-Ala' el-Ahmesi,
86. Tulejk ibn Kajs el-Hanefi,
87. Amir ibn Šurahbil eš-Ša'bi,
88. Abdullah ibn Bedr el-Jemami,
89. Abdullah ibn el-Haris ibn Nefvel,
90. Abdullah ibn Abdullah ibn el-Haris ibn Nevfel,
91. Abdullah ibn el-Haris el-Basri,
92. Abdulah ibn Hunejn, štićenik Hašimija,
93. Abdullah ibn el-Halil el-Hadremi,
94. Abdullah ibn Šekik el-Ukajli,
95. Abdullah ibn Ubejdullah ibn Ebu Mulejke,
96. Abdullah ibn Ubejd ibn Umejr,
97. Ebu Ulvan Abdullah ibn Usam,
98. Abdullah ibn Anbese,
99. Abdullah ibn Kajs,
100. Abudllah ibn Ka'b ibn Malik el-Ensari,
101. Abdullah ibn Musavir,
102. Abdurrahman ibn el-Bejlemani,
103. Abdurrahman ibn Dževšen el-Gattafani,
104. Abdurrahman ibn Abis ibn Rebia en-Nehai,
105. Abdurrahman ibn Alkam,
106. Ebu el-Minhal Abdurrahman ibn Mut'im,
107. Abdurrahman ibn Va'le,
108. Abdulaziz ibn Rufej',
109. Abdulaziz ibn Kajs el-Basri,
110. Ubejdullah ibn Ebu Burde,
111. Ubejdullah ibn Abdullah ibn Ebu Sevr,
112. Ubejdullah ibn Abdullah ibn Utbe ibn Mesud,
113. Ubejdullah ibn Jezid et-Taifi,
114. Ubejdullah ibn Ebu Jezid el-Mekki,
115. Ubejdullah el-Havlani,
116. Ubejd ibn Hunejn,
117. Ubejd ibn es-Sebbak,
118. Ubejd ibn Umejr,
119. Osman ibn Hadir el-Himjeri,
120. Osman ibn Jahja,
121. Urve ibn ez-Zubejr,
122. Ebu Hasan Ata' es-Suvai,
123. Atijje ibn Sa'd el-Avfi,
124. Ikrime ibn Halid el-Mahzumi,
125. Alkame ibn Vekkas el-Lejsi,
126. Alija Zejnulabidin,
127. Ammar ibn Ebu Ammar, štićenik Hašimija,
128. Omer ibn Harmele el-Basri,
129. Amr ibn Dinar,
130. Amr ibn Murre,
131. Amr ibn Mejmun el-Evdi,
132. Imran ibn el-Haris es-Sulemi,
133. Imran ibn Hittan es-Sedusi,
134. Ebu Veki' Antere eš-Šejbani,
135. El-Kasim ibn Muhammed ibn Ebu Bekr,
136. Kabisa ibn Zuejb,
137. Kajs ibn Habter,
138. Kajs ibn Hebbar,
139. Kulejb ibn Šihab el-Džermi,
140. Muhammed ibn Ijas ibn el-Bukejr el-Lejsi,
141. Muhammed ibn Sirin,
142. Muhammed ibn Abbad ibn Džafer el-Mahzumi,
143. Ebu es-Sevrejn Muhammed ibn Abdurrahman ibn Ebu Bekr el-Džumehi,
144. Muhammed ibn Amr ibn Ata',
145. Muhammed ibn Ka'b el-Kurezi,
146. Muhammed ibn Ebu Musa,
147. Ebu ed-Duha Muslim ibn Subejh,
148. Muslim ibn Mihrak el-Kurri,
149. El-Misver ibn Rifaa,
150. Ebu Jahja Misde' el-A'redž,
151. Ebu Safvan Mihran el-Džemal,
152. Ebu Džehdam Musa ibn Salim, štićenik Abbasija,
153. Mejmun ibn Mihran,
154. Mejmun el-Mekki,
155. Naim, štićenik h. Ummu Seleme,
156. Nafi' ibn Džubejr ibn Mut'im,
157. Muhammed ibn Džubejr ibn Mut'im,
158. Nafi', štićenik h. Abdullaha ibn Omera,
159. Nedžde ibn Nufej' el-Hanefi,
160. En-Nezzal ibn Ammar el-Basri,
161. En-Nadr ibn Enes ibn Malik,
162. Vehb ibn Kejsan,
163. Vehb ibn Munebbih,
164. Ebu Midžlez Lahik ibn Humejd,
165. Jahja ibn el-Džezzar,
166. Jahja ibn Ja'mer,
167. Jezid ibn Hurmuz, štićenik Lejsija,
168. Jezid el-Farisi,
169. Jusuf ibn Mahik,
170. Jusuf ibn Mihran,
171. Ebu el-Bahteri et-Tai Seid ibn Fejruz,
172. Ebu Hamza (Džemre) ed-Dab'i Nasr ibn Imran,
173. Ebu Habib ibn Ja'la ibn Murre,
174. Ebu Hassan el-A'redž Muslim,
175. Ebu Hasan, štićenik Nevfelija,
176. Ebu Hamza el-Kassab Imran,
177. Ebu Halid el-Valibi Hurmuz,
178. Ebu Redža' el-Utaridi Imran ibn Milhan,
179. Ebu Rezin el-Esedi Mesud ibn Malik,
180. Ebu ez-Zubejr el-Mekki Muhammed ibn Muslim,
181. Ebu es-Sefer el-Hemdani Seid ibn Juhmed,
182. Ebu Sinan ed-Dueli Jezid ibn Umejje,
183. Ebu eš-Ša'sa', štićenik Ubejdullaha ibn Ma'mera et-Tejmija,
184. Ebu eš-Ša'sa' el-Kindi,
185. Ebu el-Alije el-Bera' Zijad ibn Firuz,
186. Ebu Osman en-Nehdi Abdurrahman ibn Mull,
187. Ebu Omer el-Behrani Jahja ibn Ubejd,
188. Ebu Gattafan ibn Tarif el-Murri,
189. Ebu Kilabe el-Džermi Abdullah ibn Jezid,
190. Ebu el-Mutevekkil en-Nadži Alija ibn Davud,
191. Ebu el-Mugire,
192. Ebu Nasr el-Esedi,
193. Ebu Nadre el-Abdi El-Munzir ibn Malik,
194. Ebu Nuhejk el-Ezdi Osman ibn Nuhejk,
195. Ibn Hazm,
196. Ummu Osman bint Ebu Sufjan, i dr.[2]
Također, muhaddis Mizzi navodi u Tehzibu poimenice 197 ravija koji prenose hadise od njega.[3]
10-11.3.2021., Tuzla - Jusuf Džafić
________________________________________ [1] Naravno, ovdje se misli na broj hadisa sa ponavljanjima, tj. sa svim različitim rivajetima.
[2] Vidi detaljnije o h. Abdullahu ibn Abbasu kao raviji: Ibn Asakir, Tarih Dimešk, Dar El-Fikr, Bejrut, 1995, sv. 29, str. 285-289, sv. 73, str. 175-219; El-Mizzi, Tehzib el-kemal fi esma' er-ridžal, Muessese Er-Risale, Bejrut, 1980, sv. 15, str. 154-162; En-Nevevi, Tehzib el-esma' ve el-lugat, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, sv. 1, str. 274-276; Ibn Menzur, Muhtesar Tarih Dimešk, Dar El-Fikr, Damask, 1984, sv. 12, str. 293-330; El-Mizzi, Tehzib el-kemal fi esma' er-ridžal, Muessese Er-Risale, Bejrut, 1980, sv. 15, str. 154-162; Ez-Zehebi, Tarih el-islam, Dar El-Garb el-islamijj, Bejrut, 2003, sv. 2, str. 658-666; Id., Tezkire el-huffaz, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, 1998, sv. 1, str. 33-34; Id., Tezhib Tehzib el-kemal fi esma' er-ridžal, El-Faruk el-hadise, Kairo, 2004, sv. 5, str. 191-196; Id., Sijer e'lam en-nubela', Muessese er-Risale, Bejrut, 1985, sv. 3, str. 331-359; Ibn Hadžer, Tehzib Et-Tehzib, Daire El-Mearif el-usmanijje, Hajdarabad, 1908, sv. 5, str. 276-279. Vidi detaljnije o Ibn Abbasu kao ashabu: El-Begavi, Mu'džem es-sahabe, Mektebe Dar el-bejan, Kuvajt, 2000, sv. 3, str. 482-491; Ebu Nuajm, Ma'rife es-sahabe, Dar El-Vetan, Rijad, 1998, sv. 3, str. 1699-1707; Ibn Kani', Mu'džem es-sahabe, Mektebe El-Gureba' el-eserijje, Medina, 1997/98, sv. 2, str. 66; Ibn Abdulberr, El-Istiab fi ma'rife el-ashab, Dar El-Džil, Bejrut, 1992, sv. 3, str. 933-939; Ibn el-Esir, Usd el-gabe fi ma'rife es-sahabe, Dar El-Fikr, Bejrut, 1989, sv. 3, str. 186-190; Ibn Hadžer, El-Isabe fi temjiz es-sahabe, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, 1994/95, sv. 4, str. 121-131.
Vidi o Ibn Abbasu kao raviji općenito: Ibn es-Sa'd, Et-Tabekat el-kubra, Dar Sadir, Bejrut, 1968, sv. 2, str. 365-372; Ibn Ebu Hatim, El-Džerh ve et-ta'dil, Dar El-Ihja' et-turas el-arebijj, Bejrut, 1952, sv. 5, str. 116; Ibn Junus el-Misri, Et-Tarih, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, 2000, sv. 1, str. 273-274; Ibn Hibban, Es-Sikat, Daire El-Mearif el-usmanijje, Hajdarabad, 1973, sv. 3, str. 207-208; Id., Mešahir ulema' el-emsar, Dar El-Vefa', Mensura, 1991, str. 28; Ibn Hadžer, El-Isar bi ma'rife ruvat el-asar, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, 1992/93, str. 116; El-Ajni, Megani el-ahjar fi šerh esami ridžal Meani el-asar, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, 2006, sv. 3, str. 526; El-Hazredži, Hulasa Tezhib Tehzib El-Kemal, Mekteb El-Matbuat el-islamijje-Dar El-Bešair, Halep-Bejrut, 1995, str. 202;
Vidi još o biografiji Ibn Abbasa: Ibn Hallikan, Vefejat el-e'jan, Dar Sadir, Bejrut, 1994, sv. 3, str. 62-64; Es-Safedi, El-Vafi bi el-vefejat, Dar Ihja' et-turas el-arebijj, Bejrut, 2000, sv. 17, str. 121-123; Ibn Kunfuz, El-Vefejat, Dar El-Afak el-džedide, Bejrut, 1983, str. 84; El-Makrizi, El-Mukaffa el-kebir, Dar El-Garb el-islamijj, Bejrut, 2006, sv. 4, str. 271-289; Bamahreme, Et-Tajjib, Kilade en-nahr fi vefejat e'jan ed-dehr, Dar El-Minhadž, Džidda, 2008, sv. 1, str. 411-412; El-Ednevi, Tabekat el-mufessirin, Mektebe El-Ulum ve el-hikem, Medina, 1997, str. 3; Katib Čelebi, Sullem el-vusul ila tabekat el-fuhul, IRCICA, Istanbul, 2010, sv. 2, str. 213; Ez-Zirikli, El-E'alam, Dar El-Ilm li el-melajin, Bejrut, 2002, sv. 4, str. 95; Omer Rida Kehhale, Mu'džem kabail el-Areb el-kadime ve el-hadise, Muessese Er-Risale, Bejrut, 1994, sv. 6, str. 66-67; Bekr Abdullah, Tabekat en-nessabin, Dar Er-Rašid, Rijad, 1987, str. 16; Adil Nuvejhid, Mu'džem el-mufessirin min sadr el-islam ve hatta el-hadir, Muessese Nuvejhid es-sekafijje, Bejrut, 1988, sv. 1, str. 310-311; Arif Tamir, Abdullah ibn Abbas: Habr el-Islam, Muessese Izz ed-ddin, Bejrut, 1993; Mustafa Seid el-Han, Abdullah ibn Abbas: Habr el-Umme ve Terdžuman El-Kur'an, Dar El-Kalem, Damask, 1994; Abdulaziz Abdullah el-Humejdi, Uvod, u: Tefsir Ibn Abbas ve mervijjatuhu fi et-tefsir min Kutub es-Sitte, Džamia Umm el-Kura, Mekka, str. 3-39.
[3] El-Mizzi, Tehzib el-kemal fi esma' er-ridžal, sv. 15, str. 156-161.
