Hasan ibn Ammar eš-Šurunbulali el-Vefai el-Ezheri
- Jusuf ef. Džafić
- Sep 22, 2016
- 3 min read
Ebu el-Ihlas Hasan Stariji (el-Kebir) ibn Ammar ibn Alija ibn Jusuf el-Hanefi el-Vefai el-Ezheri el-Misri eš-Šurunbulali, kako glasi puno ime ovog autora, rođen je 994. godine po Hidžri (1586. godine) 60-ak km sjeverno od Kaira u selu Šubra Bilula kod grada Menufa, u pokrajini Menufija, u delti Nila. Otuda mu i relativna imena: Eš-Šurunbulali - Šurunbulalija, tj. pripadnik mjesta Šubra Bilule, i El-Misri - Misrilija, Egipćanin.
Kada je Hasanu Šurunbaliju bilo blizu šest godina, njegov otac Ammar ga je 1002. godine po Hidžri (1592. godine) doveo u Kairo, kako bi mu pružio priliku da uči pred nekim od najboljih učenjaka i profesora toga doba u Osmanskom carstvu. Tako je Šurunbulali još kao dijete počeo izučavati nauke i u ranom djetinjstvu naučio Kur'an napamet. Pred sljedećim profesorima je stekao osnovno obrazovanje:
- Šemsuddin Muhammed el-Muhibbi el-Misri (?-1594/5), hanefijski učenjak, muhaddis i lingvista iz Kaira,
- Abdurrahman ibn ez-Zi'b el-Mesiri, hanefijski učenjak iz Kaira.
Šurunbulali se poslije upisuje na znameniti kairski univerzitet El-Azhar, drugi po starosti univerzitet u svijetu. Na Azharu se i dalje usavršavao u pravnim (fikhskim) znanostima, te je od sljedećih profesora dobio idžazetnamu za hanefijski fikh sa senedom (lancem prenosilaca) do Ebu Hanife:
- Šemsuddin Abdullah ibn Muhammed en-Nihriri, hanefijski učenjak iz Kaira,
- Šemsuddin Muhammed ibn Mensur el-Muhibbi ed-Dimeški (1525-1621), hanefijski učenjak i muhaddis iz Damaska,
- Nuruddin Alija ibn Ganim el-Makdisi (1514-1596), hanefijski učenjak iz Kaira,
- Ahmed ibn Muhammed ibn Ahmed es-Suudi eš-Šibli (?-iza 1611), hanefijski učenjak i muhaddis iz Kaira i dr.
Na Azharu je studirao sve dok nije stekao zvanje profesora. Budući da je bio najbolji student svoje generacije, postavljen je za profesora hanefijskog fikha na Azharu.
Šurunbulali se brzo isprofilirao kao jedan od vodećih autoriteta za islamsko pravo (fikh). Neki pisci ga smatraju najučenijim hanefijskim fakihom (islamskim pravnikom) svoga doba u Egiptu. Posebno ističu njegovo poznavanje kur'anskih i hadiskih tekstova, pravnih principa, te stručnost prilikom izdavanja fetvi.
Šurunbulali je, kao profesor na Azharu, predavao brojnim studentima, kako domaćim egipatskim, tako i stranim studentima. Među njegovim domaćim studentima se ističu:
- Šihabuddin Ahmed ibn Muhammed el-Adžemi el-Vefai (1604-1675), šafijski učenjak i historičar,
- Šihabuddin Ebu el-Abbas Ahmed ibn Muhammed el-Husejni el-Hamevi el-Misri (?-1687), muftija hanefijskog mezheba u Egiptu,
- Hasan ibn Alija ibn Muhammed el-Džeberti (?-1685), hanefijski učenjak i pradjed znamenitog kairskog hroničara Abdurrahmana ibn Hasana ibn Ibrahima el-Džebertija (1756-1825),
- Abdulhajj ibn Abdulhakk ibn Abduššafi eš-Šurunbulali (?-1705/6), hanefijski učenjak i zemljak Šurunbulalija,
- Šahin ibn Mensur ibn Amir el-Ermenavi (1620/21-1689/90), hanefijski učenjak i lingvista,
- Abdulbaki ibn Abdurrhahman ibn Alija el-Makdisi (?-1667), hanefijski učenjak i imam medrese i džamije Ešrefije u Kairu,
- Junus ibn Ahmed el-Mehalli el-Ezheri, šafijski učenjak i profesor hadisa u Damasku i dr.
Među Šurunbulalijevim stranim studentima ističu se:
- Ismail ibn Abdluganijj ibn Ismail en-Nablusi (1608-1652), hanefijski učenjak iz Nablusa i otac poznatog hanefijskog učenjaka Abdulganijja en-Nablusija (1641-1731),
- Fadlullah ibn Muhibbuddin ibn Muhammed el-Muhibbi el-Hamevi, hanefijski učenjak iz Hame i otac znamenitog učenjaka i historičara Muhammeda Emina el-Muhibbija (1651-1699),
- Šihabuddin Muhammed ibn Husejn-mulla ibn Nasir el-Eškar el-Hamevi (1615-1683), hanefijski učenjak iz Hame,
- Muhammed ibn Salih ibn Muhammed et-Timurtaši el-Gazzi (?-1625/26), hanefijski učenjak iz Gazze i unuk hanefijskog učenjaka šejhu-l-islama Muhammeda ibn Abdullaha (1572-1645),
- Salih ibn Alija es-Safedi (?-1667/68), hanefijski učenjak i muftija iz Safeda,
- Abdurrahim ibn Ebu el-Lutf el-Husejni el-Makdisi (1628-1692), pjesnik, hanefijski učenjak i jerusalimski muftija,
- Muhammed ibn Hafizudin ibn Muhammed es-Sururi el-Makdisi, hanefijski učenjak iz Jerusalima (?-1678),
- Fahruddin ibn Zekerija ibn Ibrahim el-Mearri el-Makdisi (?-1659/70), hanefijski učenjak i muhaddis iz Mearre i jerusalimski muderris,
- Muhammed ibn Tadžuddin ibn Muhammed el-Makdisi er-Remli (?-1685), hanefijski učenjak i muftija Remle,
- Skender (Iskender) Alija ibn Alija es-Sivasi ed-Darir (1665-1736), hanefijski učenjak iz Sivasa i dr.
Takođe, Šurunbulali je podučavao islamskim naukama i svoje potomke. Takoreći, zanimanje hanefijskog fakiha, tačnije profesora hanefijskog prava na Azharu, je postalo tradicionalno zanimanje u njegovoj obitelji. Među Šurunbulalijevim potomcima, sljedeći su, između ostalih, bili istaknuti egipatski hanefijski učenjaci i profesori na Azharu:
- Hasan ibn Hasan ibn Ammar eš-Šurunbulali (najkasnije 1621-1711), njegov sin.
- Ebu Mahfuz Hasan ibn Hasan ibn Hasan ibn Ammar eš-Šurunbulali (?-1726/27), njegov unuk, odnosno sin njegovog gorespomenutog sina Hasana.
- Abdurrahman ibn Hasan ibn Hasan ibn Hasan ibn Ammar eš-Šurunbulali, njegov praunuk, odnosno sin njegovog gorespomenutog unuka Hasana.
Šurunbulali je bio naklonjen tesavvufu (sufizmu). Tako je bio pripadnik šazilijskog tarikata (derviškog reda), tačnije njegovog ogranka (kola) vefaija. Njegov sufijski šejh je bio Ebu el-Is'ad Jusuf ibn Ebu el-Ata' ibn Vefa', malikijski učenjak iz Kaira.
Godine 1035. po Hidžri (1626. godine) Šurunbulali je posjetio Jerusalim i Mesdžidu-l-Aksa u pratnji svoga šejha Ebu el-Is'ada.
Šurunbulali je preminuo u Kairu u petak, poslije ikindije-namaza, 11. ramazana 1069. godine po Hidžri (2. jun 1659. godine).
Ukopan je u kairskoj Velikoj Karafi (El-Karafe el-kubra) u mezarju El-Mudžavirun.
13.3.2016., Mostar – Jusuf ef. Džafić (mudrost.ba)
